Bariery i potrzeby seniorów na terenach wiejskich – wyniki najnowszego raportu
W styczniu 2025 roku Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich opublikowało raport poświęcony dostępności usług społecznych dla osób mieszkających na terenach wiejskich. Analiza obejmuje badania w 12 gminach i pokazuje, jak wiele barier utrudnia seniorom dostęp do niezbędnej pomocy i wsparcia.
Przede wszystkim raport zwraca uwagę na problem braku transportu, który często wyklucza osoby starsze z możliwości korzystania z placówek opiekuńczych, rehabilitacji czy nawet urzędów. Bez skutecznego transportu seniorzy pozostają w izolacji, co pogłębia ich problemy zdrowotne i społeczne.
Kolejną przeszkodą jest niedobór wykwalifikowanego personelu – lekarzy, fizjoterapeutów, opiekunów środowiskowych – szczególnie w gminach wiejskich, gdzie pozyskanie specjalistów jest wyjątkowo trudne. To powoduje, że wiele osób nie otrzymuje wsparcia na czas lub musi korzystać z usług bardzo ograniczonego zakresu.
Raport wskazuje również na niedostateczną ofertę usług, zwłaszcza takich, które można realizować blisko domu – dzienne ośrodki, rehabilitacja w miejscu zamieszkania, pomoc techniczna czy drobne naprawy ułatwiające codzienne funkcjonowanie. Wreszcie wiele gmin działa bez jasno określonych strategii i koordynacji, co skutkuje rozproszonymi i często nieskutecznymi działaniami.
To wszystko pokazuje, jak ważne jest wsparcie samorządów w rozwoju usług społecznych, by mieszkańcy, zwłaszcza starsi, mogli korzystać z nich w sposób łatwy, szybki i dopasowany do swoich potrzeb.
W ramach projektu „Premia społeczna” samorządy mogą składać wnioski o granty na dofinansowanie zakup usług społecznych, które odpowiadają na te konkretne potrzeby. Przykładowo:
- organizacja lokalnego transportu dla seniorów,
- zatrudnienie opiekunów środowiskowych i fizjoterapeutów,
- rehabilitacja i opieka realizowana bezpośrednio w domach,
- działania animacyjne zapobiegające izolacji społecznej,
- drobne naprawy i dostosowania mieszkań poprawiające komfort i bezpieczeństwo.
Dzięki „Premii społecznej” samorządy mogą realnie usunąć bariery wskazane w raporcie i poprawić jakość życia osób starszych na terenach wiejskich.